Sırrı Süreyya Önder, 7 Temmuz 1962 tarihinde Adıyaman'da doğmuş, Türk yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu, gazeteci ve siyasetçidir.  DEM Parti İstanbul Milletvekili ve TBMM Başkanvekili olarak görev yapmıştır.  Önder, 3 Mayıs 2025'te geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle 63 yaşında hayatını kaybetmiştir  .

Hayatı ve Eğitimi

Sırrı Süreyya Önder, Türkmen kökenli bir ailenin çocuğu olarak Adıyaman'da dünyaya geldi.  Babası, Türkiye İşçi Partisi'nin Adıyaman örgütünün kurucularındandı  . 1978 yılında Adıyaman Lisesi'nde öğrenciyken tutuklandı.  Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazandı.  12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra yargılandı.  Uzunca bir yargılama süreci yaşadı  .

Sanatsal Kariyeri

Önder, sinema alanında da önemli çalışmalara imza attı.  2006 yapımı "Beynelmilel" filmiyle tanındı.  Ayrıca "O… Çocukları" (2008) ve "F Tipi Film" (2012) gibi projelerde senarist ve yönetmen olarak görev aldı  .

Siyasi Kariyeri

2011 genel seçimlerinde Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku kapsamında İstanbul 2. bölgeden bağımsız milletvekili seçildi.  Daha sonra Halkların Demokratik Partisi'ne (HDP) katıldı.  2014 yerel seçimlerinde HDP'nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu.  2018 yılında "terör örgütü propagandası yapmak" suçundan 3 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı ve Kandıra Cezaevi'nde cezasını çekti.  Anayasa Mahkemesi'nin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine dair kararı sonrası 2019'da tahliye edildi  .

2023 genel seçimlerinde DEM Parti'den İstanbul Milletvekili seçildi ve TBMM Başkanvekili olarak görev yaptı  .

Kişisel Hayatı

Sırrı Süreyya Önder, 1991 yılında Halide Tülay Demirsöz ile evlendi; ancak çift 1995 yılında boşandı.  Bu evlilikten Ceren adında bir kızı bulunmaktadır  .

Sırrı Süreyya Önder, hem siyasi hem de sanatsal alanlardaki çalışmalarıyla Türkiye'nin yakın tarihine önemli katkılarda bulunmuş bir isim olarak anılacaktır.